Belangenverstrengeling bij schoolbestuurders en toezichthouders
10-09-2024 12:35Het is van groot belang dat schoolbestuurders en interne toezichthouders met een nevenfunctie voldoende afstand bewaren om belangenverstrengeling te voorkomen. Staatssecretaris Mariëlle Paul van OCW reageert op Kamervragen. Dit volgt op een item van de NOS en Nieuwsuur over schoolbestuurders.
Volgens staatssecretaris Paul moeten schoolbestuurders en interne toezichthouders boven elke twijfel verheven zijn. “Het gaat om de ontwikkeling en toekomst van kinderen en om gemeenschapsgeld,” aldus Paul. Ze erkent dat nevenfuncties mogelijk zijn, mits de regels worden gevolgd.
Burgerlijk Wetboek
Paul benadrukt dat er voldoende afstand moet zijn tussen de functies. Ze verwijst naar het Burgerlijk Wetboek. Een bestuurder of lid van de raad van toezicht mag niet deelnemen aan beraadslagingen. Dit geldt bij een direct of indirect persoonlijk belang dat tegenstrijdig is met het belang van de stichting of vereniging. De onderwijswetgeving schrijft voor dat intern toezicht hierop toeziet. “Als het intern toezicht deze taak niet naar behoren uitvoert, is er sprake van een overtreding van de wet. De Inspectie van het Onderwijs kan dan optreden,” aldus Paul.
Daarnaast wijst Paul op de verplichting in de onderwijswetgeving om een code goed bestuur te hanteren. “In deze code moet staan hoe integere bedrijfsvoering wordt vormgegeven, waaronder de invulling van voorzieningen om belangenverstrengeling tegen te gaan. De samenstelling van de leden van het interne toezicht moet zodanig zijn dat het onafhankelijk van het bestuur kan opereren,” voegt ze toe.en om belangenverstrengeling tegen te gaan. Over de samenstelling van de leden van het interne toezicht is in de verschillende onderwijswetten bovendien geregeld dat de samenstelling zodanig moet zijn dat het interne toezicht onafhankelijk van het bestuur kan worden uitgeoefend.’
Wetsvoorstel
Paul vindt het zorgwekkend dat deze verantwoordelijkheid mogelijk niet voor iedere bestuurder of intern toezichthouder vanzelfsprekend is. Daarom werkt OCW aan een wetsvoorstel waarin nadere eisen worden gesteld aan het bestuur en intern toezicht. Het doel is om eind december van dit jaar te starten met de internetconsultatie over dit wetsvoorstel.
Belang van Onafhankelijkheid
Het waarborgen van onafhankelijkheid binnen het bestuur en toezicht is essentieel voor het vertrouwen in het onderwijs. Wanneer bestuurders en toezichthouders zich niet onafhankelijk opstellen, kan dit leiden tot situaties waarin persoonlijke belangen boven het algemeen belang worden gesteld. Dit kan niet alleen schadelijk zijn voor de reputatie van de onderwijsinstelling, maar ook voor de kwaliteit van het onderwijs dat wordt geboden.
Rol van de Inspectie van het Onderwijs
De Inspectie van het Onderwijs speelt een cruciale rol in het handhaven van de regels rondom belangenverstrengeling. Wanneer intern toezicht faalt in zijn taak, heeft de Inspectie de bevoegdheid om in te grijpen en maatregelen te nemen. Dit zorgt ervoor dat er een extra laag van controle is om de integriteit van het onderwijsbestuur te waarborgen.
Toekomstige Stappen
Het wetsvoorstel dat OCW voorbereidt, zal naar verwachting strengere eisen stellen aan de onafhankelijkheid en integriteit van schoolbestuurders en interne toezichthouders. Dit is een belangrijke stap om ervoor te zorgen dat het onderwijsveld vrij blijft van belangenverstrengeling en dat de focus blijft liggen op het bieden van kwalitatief hoogstaand onderwijs aan alle leerlingen.